Meer balans in recht op medezeggenschap en politiek primaat
Ondernemingsraden in de overheidssector hebben bij sommige organisatiebesluiten te maken met beperkingen in het adviesrecht door het zogenoemde politiek primaat. De democratisch gekozen organen zoals gemeenteraad of Provinciale Staten zijn verantwoordelijk voor de politieke besluitvorming, hun ondernemingsraden mogen die besluitvorming niet doorkruisen met hun adviezen. De OR heeft dan nog wel adviesrecht over de personele gevolgen van de besluiten, maar niet over het besluit zelf. De Sociaal Economische Raad (SER) komt nu met advies om meer balans te brengen tussen de medezeggenschap en het politiek primaat.
Formaliseren
De SER adviseert in zijn advies ‘Politiek primaat in de Wet op de ondernemingsraden’ de invloed van de OR op politieke besluiten meer te borgen. Het komt voor dat de WOR-bestuurder in geval van een politiek besluit de OR de gelegenheid geeft om zijn visie op het voorgenomen besluit te geven. De SER adviseert om zo’n werkwijze formeel te borgen, zodat op voorhand de rol van de OR bij politieke besluiten duidelijk is en er óók mogelijkheden tot invloed op de besluiten ontstaan.
Tijdig aankondigen
Ook voor ondernemingsraden bij de overheid is artikel 24 van de WOR van toepassing. Daarin legt de bestuurder verantwoording af over de behaalde resultaten (financieel, organisatorisch, sociaal) van het afgelopen half jaar, maar werpt ook een blik vooruit op de besluiten die in het komende half jaar aan de orde komen. De SER wil dat de bestuurder de OR tijdig informeert over besluiten die onder het politiek primaat vallen en dan met de OR óók afspraken maakt op welke manier de OR bij deze voorgenomen besluiten betrokken wordt. Het SER-advies geeft aan de OR ook de mogelijkheid om – in de vorm van een ongevraagd advies – zélf met een eigen bijdrage te komen op een voorgenomen besluit.
Het belang van artikel 24
Het artikel 24-overleg is bij uitstek de plek om tussen bestuurder en OR afspraken te maken over de manier waarop de OR bij de voorgenomen besluiten betrokken wordt. Dat geldt voor alle ondernemingsraden, en dus ook voor de medezeggenschap bij de overheid.
WOR aanpassen
De SER ziet het liefst dat de aanbevelingen in de WOR worden vastgelegd als vaste norm hoe er bij de overheid met het politiek primaat kan worden omgegaan. Enige rek in de formulering zal nodig zijn, want de medezeggenschap moet bij de besluiten worden betrokken voor zover dat redelijkerwijs mogelijk is, aldus de SER.
De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) heeft een essay over het primaat van de politiek uitgebracht.
- Zelf de infographic politiek primaat downloaden? Klik hier
- Zelf het SER-advies ‘Politiek primaat in de Wet op de ondernemingsraden downloaden? Klik hier
- Zelf het essay van de Raad voor het Openbaar Bestuur downloaden? Klik hier
- Juridische ondersteuning nodig bij het adviesrecht en het politiek primaat? Neem contact op
- Als OR aan de slag met de plannen het adviesrecht en het politiek primaat? Neem contact op