Instemmingsrecht voor aanpassingen thuiswerkregeling
Er ontstaat een meningsverschil tussen ondernemingsraad en bestuurder als de thuiswerkregeling wordt aangepast zonder daarvoor instemming aan de OR te vragen. De kantonrechter is volstrekt duidelijk over welke bevoegdheden de OR heeft bij een dergelijk besluit.
Wat eraan vooraf ging
De onderneming maakt deel uit van een internationaal concern voor computers en consumentenelektronica. Er werken 93 mensen en er is een ondernemingsraad ingesteld met drie leden. Ten tijde van de coronacrisis is besloten alle kantoormedewerkers thuis te laten werken en het kantoor te sluiten. De maatregel is een paar keer verlengd. In februari 2022 is de OR medegedeeld (dus zonder instemmingsverzoek daartoe) dat besloten is om het personeel voor één of twee dagen weer op kantoor te laten werken. Daarover is wel wat overleg geweest en de OR heeft dit akkoord bevonden. Daarop is fasegewijs het personeel van minimaal één dag naar twee dagen op kantoor komen werken.
In januari 2023 heeft HR aan de OR gevraagd om een ‘review’ over een voorgenomen besluit om kantoorpersoneel voortaan maximaal 2 dagen per week thuis te laten werken (en dus 3 dagen op kantoor). De OR heeft het advies gegeven om één of maximaal 2 dagen op kantoor aan te houden. Toch is in december 2023 besloten om een hybride werksysteem in te voeren, waarbij het personeel maximaal 2 dagen per week thuis zou mogen werken. De bestuurder is van mening dat de coronamaatregel een tijdelijke is geweest en daarom het wijzigen daarvan niet instemmingsplichtig is.
De OR heeft nietigheid ingeroepen voor dit besluit en heeft om een instemmingsverzoek gevraagd.
De OR heeft niet ingestemd met het instemmingsverzoek om personeel te verplichten weer fulltime op kantoor te komen werken met de mogelijkheid om maximaal twee dagen vanuit huis te werken. De kwestie wordt aan de kantonrechter voorgelegd.
Oordeel kantonrechter
De kantonrechter is kristalhelder over het instemmingsrecht dat de OR over een dergelijke voorgenomen besluit heeft. Een thuiswerkregeling of regeling voor hybride werken, valt onder een regeling op het gebied van arbeidsomstandigheden (WOR, artikel 27, 1e lid, onderdeel d), en die arbeidsomstandigheden zijn nu eenmaal anders als een medewerker thuis of juist op kantoor werkt. Het enkele feit dat de OR daar bij de invoering van de thuiswerkregeling ten tijde van de coronacrisis geen gebruik van heeft gemaakt en toen niet de nietigheid van het besluit om volledig thuis te gaan werken heeft ingeroepen, doet daar niets aan af.
Bij het thuiswerken hoeft er niet gereisd te worden en het werk kan naar eigen planning en flexibeler worden ingedeeld. Ook is daardoor een andere werk-privébalans mogelijk.
De OR krijgt van de kantonrechter ook gelijk in de opvatting dat een tijdelijke situatie nog niet betekent dat de OR geen instemmingsrecht heeft.
De kantonrechter geeft ook antwoord op de vraag of hij aan de ondernemer vervangende toestemming moet geven om de voorgestelde regeling van fulltime kantoor met maximaal 2 dagen thuis. De rechter stelt vast dat de ondernemer geen betere argumenten heeft dan de OR.
Het onthouden van de instemming door de OR is dan ook als redelijk te noemen. De vervangende toestemming aan de ondernemer wordt dan ook niet gegeven. De bestaande regeling met 1 of 2 dagen op kantoor blijft van kracht.
Commentaar
Deze uitspraak van de kantonrechter maakt het volgende duidelijk:
- Dat er eerder geen nietigheid is ingeroepen bij de invoering van een instemmingsplichtig besluit betekent niet dat er vervolgens nooit meer instemming hoeft te worden gevraagd;
- Dat het instellen, wijzigen of intrekken van een thuiswerkregeling de instemming van de OR nodig heeft, omdat het een regeling is op het gebied van de arbeidsomstandigheden;
- Voor zowel OR als bestuurder de argumentatie voor het voorgenomen besluit en het wel of niet instemming verlenen van belang is. In dit geval heeft de bestuurder te weinig werk gemaakt van de argumenten om de regeling in te voeren. Mogelijk had met een betere argumentatie er wel vervangende instemming door de kantonrechter gegeven kunnen worden.
- Zelf de uitspraak van de kantonrechter lezen? Klik hier
- Juridische ondersteuning nodig bij een instemmingsprocedure? Stuur een e-mail
- Als OR aan de slag met een instemmingsverzoek? Stuur een e-mail