Wetsvoorstel Vereenvoudiging Banenafspraak aangenomen
De Tweede Kamer heeft unaniem ingestemd met het wetsvoorstel ‘Vereenvoudiging van de banenafspraak en de quotumregeling voor mensen met een arbeidsbeperking’. Een overzicht van wat er veranderd wordt en toelichting op de wettelijke taak van de ondernemingsraad op dit gebied.
Sectoren overheid en markt samenvoegen
De sectoren overheid en markt worden samengevoegd met het doel om via een betere samenwerking meer banen te realiseren zijn. De overheidssector heeft de doelstelling de afgelopen jaren nooit gehaald. Het kabinet hecht er aan dat overheidswerkgevers de eigen verantwoordelijkheid waar maken om ook mensen uit de doelgroep banenafspraak in dienst te nemen. De overheid heeft een voorbeeldfunctie en moet ook de afspraken uit het Sociaal Akkoord 2013 nakomen. Het wetsvoorstel is onduidelijk over de voorwaarden waaraan de sector overheid moet voldoen voordat er daadwerkelijk sprake kan zijn van samenvoeging. En die samenvoeging laat nog even op zich wachten, die is niet voor 2027 te verwachten.
Quotum-en bonusregeling vernieuwd
Opnieuw komen er veranderingen in de regels over de toepassing van de wet, vooral als werkgevers van markt en overheid geen of te weinig banen creëren voor mensen met een arbeidsbeperking. De huidige quotumheffing wordt vervangen door een systeem dat werkt met een ‘inclusiviteitsopslag’ als belastingheffing en een individuele beloning voor werkgevers in de vorm van een bonus voor elke baan die ze realiseren. De heffing geldt dus voor werkgevers die meer dan 25 keer de gemiddelde loonsom betalen aan het personeel.
Loonkostenvoordeel
De bonus levert een verhoging van het loonkostenvoordeel (LKV) doelgroep banenafspraak. Dit komt neer op € 5.000 per gerealiseerde baan van gemiddeld 25,5 uur per week. De bonus krijgt vorm door het bestaande LKV-doelgroep banenafspraak te verhogen met € 3,76 per verloond uur. Met daarbij opgeteld het basis-LKV van € 1,01 per verloond uur, bedraagt het LKV-doelgroep banenafspraak bij een geactiveerd quotum € 4,77 per verloond uur met een maximum van € 9.500 per jaar.
Deze inclusiviteitsopslag wordt geactiveerd als de werkgevers én overheid de afgesproken aantallen voor de banenafspraak niet gehaald hebben. Het uitgangspunt blijft: als er te weinig banen worden gerealiseerd, moet de regeling ingevoerd kunnen worden. De afspraak uit het Sociaal Akkoord 2013 (dat het kabinet eerst overlegt met de sociale partners en gemeenten alvorens te beslissen over het al dan niet activeren van de quotumregeling) – blijft van kracht.
Vereenvoudiging en structurele loonkostenvoordeel
Het moet allemaal wat overzichtelijker om gebruik te kunnen maken van het loonkostenvoordeel. Op de manier worden werkgevers gecompenseerd voor de extra kosten die ze voor het bieden van werk aan de doelgroep banenafspraak maken. Bijvoorbeeld omdat een medewerker niet het vereiste tempo van werkzaamheden kan bijbenen.
De vereenvoudiging ziet er als volgt uit:
- het structureel maken van het loonkostenvoordeel banenafspraak (nu kan dat nog maximaal drie jaar als ze werknemers uit de doelgroep banenafspraak in dienst nemen);
- het schrappen van de doelgroepverklaring bij de aanvraag van het loonkostenvoordeel;
- het harmoniseren van de LKV-doelgroep banenafspraak met de doelgroep banenafspraak.
Wajong werknemers bij een reguliere werkgever
Het wetsvoorstel breidt de doelgroep voor de banenafspraak uit met werknemers in de Wajong die duurzaam geen arbeidsvermogen hebben en die werken bij een reguliere werkgever. Daardoor ontstaan er ook voor Wajong-medewerkers meer mogelijkheden om aan het werk te komen.
Moties op het wetsvoorstel
Bij de stemming over het wetsvoorstel zijn verschillende moties op het wetsvoorstel in stemming gebracht. Zo wordt de regering opgeroepen om te onderzoeken welke extra stimulansen het meest effectief zijn om werkgevers te ondersteunen bij het aanbieden van vaste werk aan werknemers uit de doelgroep. Ook wordt gestimuleerd dat op regionaal niveau afspraken worden gemaakt over de te realiseren banen voor de doelgroep van de banenafspraak. Staatssecretaris Nobel heeft toegezegd nog voor de zomer in een brief de Tweede Kamer zo concreet mogelijk te informeren over zijn plannen voor een nieuwe banenafspraak. De moties worden daar ook in betrokken.
Wettelijke taak voor de OR
Artikel 28 van de WOR geeft elke ondernemingsraad de wettelijke taak om de arbeidsdeelname van arbeidsbeperkten te bevorderen. Dat kan bijvoorbeeld door het op de overlegagenda te zetten en het er pas af te halen als de bestuurder daadwerkelijk werk heeft gemaakt van inclusief personeelsbeleid voor deze groep medewerkers. Ga op zoek naar organisaties die wel mensen met een arbeidsbeperking in dienst hebben (gluren bij de buren) en onderzoek de succesfactoren die daarbij een rol hebben gespeeld. Kom zo nodig met een initiatiefvoorstel om banen te creëren. Met de natte vinger berekend zou er één baan gecreëerd moeten worden voor elke 25 fte’s die in de onderneming werkzaam zijn.
- Zelf het wetsvoorstel lezen? Klik hier
- Zelf de memorie van toelichting lezen? Klik hier
- Juridische ondersteuning nodig bij de banenafspraak? Stuur een e-mail
- Als OR aan de slag met extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking? Stuur een e-mail