Praktijkvoorbeeld bemiddeling door bedrijfscommissie
Als een ondernemingsraad de keuze maakt voor een externe ambtelijk secretaris (AS), dan valt dat niet in goede aarde bij de bestuurder. OR en bestuurder lukt het samen niet om het meningsverschil op te lossen en schakelen de bedrijfscommissie in om hierin te bemiddelen.
Nut en noodzaak van de bedrijfscommissie
Eerst maar even wat tekst en uitleg over het nut en de noodzaak van de bedrijfscommissie. Er zijn – sinds 1-1-2025 – nog maar twee bedrijfscommissies: de bedrijfscommissie voor de marktsectoren en de bedrijfscommissie voor de overheid.
De bedrijfscommissies zijn ingesteld voor een drietal taken:
- Vragen beantwoorden; bijvoorbeeld over de toepassing van de WOR, bij vragen over OR-verkiezingen en kandidaatstelling;
- Documenten registreren; zo moet elke ondernemer een kopie van een ondernemingsovereenkomst (artikel 31 van de WOR) naar de bedrijfscommissie worden gestuurd. In de praktijk wordt dat niet altijd gedaan!
- Bemiddelen; bij geschillen over de toepassing van de wet. Een uitspraak van de bedrijfscommissie is niet bindend. OR en bestuurder kunnen gezamenlijk of afzonderlijk besluiten het geschil alsnog aan de kantonrechter voor te leggen (artikel 36 van de WOR).
In deze casus is de bedrijfscommissie gevraagd om te bemiddelen bij het geschil over de ambtelijk secretaris.
In- of externe ambtelijk secretaris
De ondernemingsraad had in 3 jaar tijd 3 ambtelijk secretarissen ‘versleten’. Deze ambtelijk secretarissen hadden naast deze functie ook een andere functie binnen het bedrijf en moesten hun AS-taak combineren met ander werk. De OR stelt dan ook voor om een externe ambtelijk secretaris in te huren die geen problemen heeft met het combineren van een andere functie in de onderneming.
De bestuurder voelt daar niets voor en wil opnieuw een interne medewerker aanstellen, bijvoorbeeld een HR-medewerker.
Naar de bedrijfscommissie
OR en bestuurder komen niet uit het vraagstuk over de benoeming van de AS en besluiten om de bedrijfscommissie om te bemiddelen. Tijdens de bemiddeling door de bedrijfscommissie komt aan het licht dat de organisatie van het OR-werk flink verbeterd kan worden. De onderneming heeft wereldwijd duizenden medewerkers en heeft in Nederland meerdere locaties. Er wordt dan ook door de bedrijfscommissie geadviseerd om onderdeelcommissies (OC) in te stellen, zodat de werklast voor de medezeggenschap beter verdeeld kan worden. De OR kan in overleg met de bestuurder onderdeelcommissies instellen voor onderdelen van de onderneming. Dat kan bijvoorbeeld een locatie of vestiging zijn. Voorwaarde is dat het onderdeel over een eigen leidinggevende moet beschikken die de overlegpartner van de OC wordt. Het instellen van een OC gaat met behulp van een instellingsbesluit, waarin samenstelling, taken, werkwijze en bevoegdheden zijn vastgelegd.
Samen zoeken naar een oplossing
Bij conflicten gaat het uiteindelijk om het samen zoeken naar een oplossing. In dit geval kan de OR juridisch zijn gelijk niet halen. Weliswaar heeft de OR op grond van artikel 17 van de WOR recht op het gebruik van die faciliteiten die voor het OR-werk nodig zijn, maar daar valt een externe AS niet onder. Het komt in dit geval aan op een sterke argumentatie door de OR met als belangrijkste feit dat er geen continuïteit zit in deze ondersteunende functie voor de OR als in drie jaar tijd er drie keer gewisseld wordt en telkens medewerkers opnieuw ingewerkt moeten worden om de functie uit te voeren. Daarnaast zullen de medezeggenschapsprocedures als adviesaanvragen en instemmingsverzoeken beter en sneller verlopen bij adequate behandeling door een daarvoor opgeleide AS, dus een ‘echte’ AS is niet alleen in het voordeel van de OR, maar óók in het voordeel van de bestuurder.
De bedrijfscommissie zal altijd proberen om in het belang van de medezeggenschap te bemiddelen tussen de partijen en staat kwaliteitsverbetering van de medezeggenschap voor ogen.
- Meer lezen over de SER Bedrijfscommissie? Klik hier
- Juridische ondersteuning nodig bij geschillen over de medezeggenschap? Stuur een e-mail
- Als OR aan de slag met het vormgeven van (de ondersteuning) van de medezeggenschap? Stuur een e-mail