Werken met AI zorgt voor nieuwe arbeidsrisico’s
AI wordt in veel bedrijven al toegepast voor het verbeteren en optimaliseren van de bedrijfsprestaties. AI-tools als ChatGPT, Google AI of ProWritingAid bieden werknemers kansen op uitdagender werk en geeft ruimte voor eigen ontwikkeling. AI kan veel routinematige en administratieve taken automatiseren. Maar… er ontstaan ook risico’s doordat het werk moeilijker en mentaal zwaarder wordt. Dat concluderen het Rijksinstituut voor de volksgezondheid en Milieu (RIVM) en de Nederlandse organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek (TNO) op basis van een verkennende studie naar de gevolgen van technologische ontwikkelingen voor arbeidsomstandigheden.
Kansen én risico’s
RIVM en TNO hebben een technologieradar ontwikkeld. In deze ‘Technologieradar Gezond & Veilig Werken’ is een inschatting gemaakt van de gevolgen van toekomstige technologische ontwikkelingen voor gezondheid en veiligheid op het werk. Het is de verwachting dat de nieuwe technologieën veel impact hebben op de inhoud van het werk en de arbeidsomstandigheden van werkenden. Met name AI zorgt voor veel verandering in vele sectoren en werkplekken. TNO en het RIVM zien zowel kansen als risico’s en tegelijkertijd is nog veel onzeker. AI kan zorgen voor verbetering van de productiemethoden, zodat bij het ontwerpen al rekening wordt gehouden met mogelijke risico’s (safety by design). Door bij het ontwerp al rekening te houden met mogelijke gevaren (safety by design) worden machines en productiemethoden direct al veiliger. Werknemers voelen zich gesteund door toepassingen als ChatGPT en of andere tekst- en beeld-AI’s en kunnen zich daardoor verder ontwikkelen.
Mentale belasting
De onderzoekers zien ook de risico’s van de nieuwe technieken. Door de inzet van AI wordt het werk ook complexer, en dat kan daarom zorgen voor een zwaardere mentale belasting. De autonomie van werknemers neemt toe, maar niet iedereen is daar even handig in. Werknemers kunnen door de snelle ontwikkelingen hoge werkdruk ervaren en last van stress krijgen. Dat vraagt om aandacht in bijvoorbeeld de Risico-inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) om ook deze risico’s in kaart te brengen en in het plan van aanpak maatregelen vast te leggen die de risico’s op overbelasting kunnen verminderen. Voor de ondernemingsraad is het van belang om bij de volgende RI&E ook de risico’s van AI in de inventarisatie en evaluatie op te nemen.
- Zelf de Technologieradar Gezond en Veilig werken downloaden? Klik hier
- Juridische ondersteuning nodig bij de invoering van AI in de onderneming? Stuur een e-mail
- Als OR aan de slag met AI in de onderneming? Stuur een e-mail