Equal pay in de praktijk

De ‘Equal Payday’ van afgelopen 14 november heeft als doel om de aandacht te richten op de ongelijke beloning tussen mannen en vrouwen die ongelijk beloond worden voor het uitvoeren van het zelfde werk. Deze datum is de symbolische dag waarop vrouwen, vergeleken met hun mannelijke collega’s, gemiddeld genomen ‘gratis’ werken tot het einde van het jaar. De OR heeft een belangrijke rol bij de gelijke beloning van mannen en vrouwen.

Meten is weten

Werkgeverskoepel AWVN heeft een dashboard gelanceerd om per functiegroep in kaart brengen wat het gemiddelde salaris is van vrouwen en mannen binnen de organisatie. Op die manier is te zien of er – wel of niet – sprake is van gelijke beloning voor gelijk(waardig) werk. Helaas is het dashboard alleen te benutten door werkgevers die aangesloten zijn bij AWVN, maar als dat het geval is, dan kan de OR afspreken dat het dashboard daadwerkelijk ingezet kan worden om de beloningsverschillen op te sporen en aan te pakken. AWVN heeft een Youtube-filmpje gemaakt met uitleg over het dataportaal.

Beloningstransparantie

De EU-richtlijn over beloningstransparantie is op 17 mei 2023 in het EU-Publicatieblad verschenen. Op grond van die richtlijn zullen EU-bedrijven informatie moeten uitwisselen over hoeveel zij vrouwen en mannen betalen voor werk van gelijke waarde. EU-bedrijven moeten actie ondernemen als de loonkloof tussen mannen en vrouwen bij hun bedrijf meer dan 5 procent bedraagt. De nieuwe richtlijn bevat ook bepalingen over compensatie voor slachtoffers van loondiscriminatie, en sancties – waaronder boetes – voor werkgevers die de regels overtreden.

Informatieplicht werkgevers

Werkgevers worden door de richtlijn verplicht om werkzoekenden, in de vacaturetekst of voorafgaand aan het sollicitatiegesprek, te informeren over het beginsalaris of de beloningsschaal van de gepubliceerde functie. Verder mogen werkgevers kandidaten niet vragen naar hun eerdere salaris. En als ze eenmaal in dienst zijn hebben werknemers het recht om bij hun werkgever te informeren naar de gemiddelde beloningsniveaus, uitgesplitst naar geslacht, voor werknemers die gelijke of gelijkwaardige arbeid verrichten. Ook horen ze toegang te krijgen tot de criteria die worden gebruikt om het loon en de loopbaanontwikkeling te bepalen, en die criteria moeten objectief en genderneutraal zijn.

Rapportageplicht

Bedrijven met meer dan 250 werknemers moeten jaarlijks verslag gaan uitbrengen aan de bevoegde nationale autoriteit over de loonkloof tussen mannen en vrouwen binnen hun organisatie. Voor kleinere organisaties (vooralsnog die met meer dan 150 werknemers) geldt die rapportageverplichting elke 3 jaar. Grip op de cijfers is voor deze organisaties van belang, maar dat geldt natuurlijk ook voor de ondernemingen met minder dan 150 werknemers, want ook in die organisaties moet eerlijk worden beloond.

OR kan actieve rol vervullen

Als uit het verslag blijkt dat er een loonverschil is van meer dan 5 procent dat niet kan worden gerechtvaardigd door objectieve, genderneutrale criteria, dan moeten ondernemingen actie ondernemen in de vorm van een gezamenlijke beloningsevaluatie, die samen met werknemersvertegenwoordigers wordt uitgevoerd. Daardoor heeft de OR een actieve rol bij het realiseren van gelijke beloning. Er hoeft niet gewacht te worden tot 2026 om beloningsongelijkheid aan te pakken; dat kan ook al in 2025!


  • Zelf meer inzicht krijgen over de loonverschillen tussen mannen en vrouwen (CBS-cijfers 2022)? Klik hier
  • Meer lezen over het dataportaal beloning man-vrouw van AWVN? Klik hier
  • Zelf het AWVN YouTube-filmpje bekijken? Klik hier
  • Juridische ondersteuning nodig bij gelijke beloning. Stuur een e-mail
  • Als OR aan de slag met de gelijke beloning van mannen en vrouwen? Stuur een e-mail