De cijfers van de Ondernemingskamer
Elk jaar publiceert de Ondernemingskamer (OK) een jaarverslag over de verzoeken die zijn binnengekomen. Dat aantal daalt de laatste jaren.
Dalende trend
Het aantal ingekomen verzoeken bij de Ondernemingskamer in 2023 (17 verzoeken) is lager dan in 2022 (20 verzoeken) en 2021 (24 verzoeken). Wel zijn in 2023 evenveel verzoeken ter zitting behandeld dan in 2022. Voor 2024 (stand 1-10-2024) zijn tot dusverre 3 uitspraken gedaan die ook gepubliceerd zijn.
Onderzoek naar het ‘waarom’ van het dalende aantal verzoeken is mogelijk nodig om antwoord te krijgen op die vraag. Oorzaken als een verminderde bereidheid om het hoger op te zoeken bij ondernemingsraden of meer bemiddeling voordat meningsverschillen verharden en een verzoek bij de OK beland.
Core business voor de OK
Bij de OK vormen de verzoekschriften op grond van artikel 26 WOR het grootste aandeel van de aangemelde zaken. Dat is zo’n 14% van het totaal aantal zaken dat wordt behandeld. Deze verzoeken betreffen het beroep van een ondernemingsraad tegen een adviesplichtig besluit van een ondernemer. Een ruime meerderheid van de verzoeken wordt voorafgaand aan de zitting ingetrokken. De enquêteprocedure neemt 74 procent van de zaken in beslag bij de OK. In 2023 ging het om 92 verzoeken en zijn er 144 beschikkingen afgegeven.
| 2023 | 2022 | 2021 | |
| Ingekomen verzoekschriften | 17 | 20 | 24 |
| Behandeling ter zitting | 7 | 7 | 7 |
| Intrekking of doorhaling totaal | 12 | 15 | 16 |
| Intrekking of doorhaling voor de zitting | 9 | 14 | 16 |
| Intrekking of doorhaling na de zitting | 3 | 1 | |
| Beschikkingen totaal | 5 | 5 | 8 |
| Verzoek toegewezen | 3 | 0 | 1 |
| Verzoek afgewezen | 2 | 5 | 5 |
| Verzoek niet-ontvankelijk | 0 | 0 | 2 |
Mondelinge uitspraak én een proces-verbaal
De rechter kan (op grond van artikel 29a (lid 1) Rv) (vóór 1 mei 2023: artikel 30p Rv) een mondelinge uitspraak doen. Voorwaarde is dat alle partijen bij de mondelinge behandeling aanwezig zijn geweest. Die mondeling uitspraak bevat de beslissing en de motieven om tot die beslissing te komen. Van de mondelinge uitspraak wordt door de rechter een proces-verbaal opgemaakt (lid 3).
In 2023 heeft de Ondernemingskamer in een drietal zaken van deze mogelijkheid gebruik gemaakt bij het doen van uitspraak.
Mondelinge behandeling door raadsheer-commissaris
In 2023 heeft de Ondernemingskamer in één zaak bepaald dat de mondelinge behandeling ten overstaan van een raadsheer-commissaris in plaats van de voltallige Ondernemingskamer plaatsvindt. Het doel is de procedurele flexibiliteit van de Ondernemingskamer in specifieke situaties te vergroten. Het middel kan worden toegepast in onder meer de volgende gevallen:
- Een gemeenschappelijk verzoek van partijen tot het treffen van onmiddellijke voorzieningen, waarbij de mondelinge behandeling dient ter bespreking van de vraag welke voorzieningen in dit specifieke geval effectief en passend zijn;
- Een voortzetting van de mondelinge behandeling, bijvoorbeeld nadat partijen op de eerste zitting een schikking (op hoofdlijnen) hebben bereikt en ze bij de uitwerking stuiten op geschilpunten. Of als een langdurige mediation is mislukt en recente ontwikkelingen van belang zijn voor de door de Ondernemingskamer te wijzen beschikking;
- Getroffen onmiddellijke voorzieningen blijken onvoldoende soelaas te bieden en de OK-functionaris(sen) en/of partijen willen wijziging van de voorzieningen. De OK-functionarissen staan in dat geval op het punt een ingrijpend besluit met onomkeerbare gevolgen te nemen, waarmee een of meer betrokkenen niet kunnen leven. Denk aan de verkoop van activiteiten, emissie, etc.
- Omdat het vrijwel steeds gaat om beslissingen die aan de volle kamer zijn voorbehouden, worden de door de Hoge Raad gegeven kaders gehanteerd. Dat wil zeggen dat alleen met instemming van alle partijen een raadsheer-commissaris wordt aangewezen. Als er een beschikking moet volgen, dan beslist de volle kamer daarover aan de hand van de stukken en het proces-verbaal van de mondelinge behandeling.
- Zelf het jaarverslag van de Ondernemingskamer lezen? Klik hier
- Juridische ondersteuning nodig bij adviesaanvragen? Neem contact op
- Als OR aan de slag met adviesaanvragen? Neem contact op