Wet toekomst pensioenen gepresenteerd
Met de presentatie van het voorstel voor de Wet toekomst pensioenen is de volgende stap gezet in de uitvoering van het pensioenakkoord. Als het wetsvoorstel wordt aangenomen, vraagt dit sowieso om een wijziging van de pensioenregelingen vóór 1 januari 2027.
Ombouw naar een leeftijdsonafhankelijke premieregeling
Alle bestaande pensioenregelingen waarin op 31 december 2022 pensioen wordt of is opgebouwd, moeten worden omgezet naar een leeftijdsonafhankelijke premieregeling. Om werkgevers de tijd te geven om de benodigde aanpassingen te doen, is er een transitiefase van 1 januari 2023 tot 1 januari 2027 afgesproken. Het is van belang dat de overgang op 1 januari 2027 gerealiseerd is, pensioenregelingen die op die datum nog niet aan de nieuwe voorwaarden voldoen zijn in strijd met de wet.
Instemming werknemer niet altijd nodig
Het maakt nogal wat uit hoe de pensioenen in de onderneming geregeld zijn. Als de werkgever aangesloten is bij een bedrijfstakpensioenfonds, dan kan een wijziging van de pensioenregeling zonder instemming van de werknemer worden doorgevoerd. De werkgevers en bonden komen op collectief niveau een wijziging overeen, waarna het bedrijfstakpensioenfonds het pensioenreglement wijzigt. De verplicht aangesloten werkgevers en hun werknemers moeten de gewijzigde pensioenregeling naleven, net zoals dat nu al het geval is. De wijzigingen gelden ook voor de vrijwillig aangesloten werkgevers. Ook voor beroepspensioenregelingen geldt dat individuele beroepsgenoten de gewijzigde pensioenregeling moeten naleven. Ook ondernemingsraden in organisaties waarin het pensioen collectief in de cao geregeld is hebben geen instemmingsrecht op de aankomende stelselwijzigingen op pensioengebied.
Werk voor de OR
Als de pensioenregelingen niet via de cao geregeld zijn, dan is voor de wijzigingen – ook als de wet die wijzigingen verplicht stelt – de instemming van de OR nodig. In dergelijke gevallen is het verstandig om gebruik te maken van het recht op externe deskundigheid door de OR. Zoek dan naar een onafhankelijke deskundige (dus niet in dienst van een verzekeraar of bank) met verstand van pensioenen én medezeggenschap.
Instemming individuele werknemers?
Voor een wijziging van de pensioenregeling is instemming van de werknemers in principe vereist, tenzij er sprake is van een eenzijdig wijzigingsbeding. In veel gevallen zal zo’n beding onderdeel van de arbeidsovereenkomst zijn. Een eenzijdig wijzigingsbeding moet schriftelijk zijn overeengekomen en de werkgever moet daarnaast voor de wijziging een voldoende zwaarwegend belang hebben. Gewijzigde pensioenwetgeving of verplichte toetreding tot een bedrijfstakpensioenfonds is zo’n zwaarwegend belang. Als een eenzijdig wijzigingsbeding ontbreekt, kan de werkgever een beroep doen op het goed werkgever- en werknemerschap, en moet de werkgever met elke individuele werknemer een nieuwe pensioenafspraak maken. Een werknemer is niet verplicht om voorstellen van de werkgever te aanvaarden, maar op basis van het goed werknemerschap kan een werknemer redelijke voorstellen niet zomaar weigeren. Bij de beoordeling wordt het zwaarwegende belang van de werkgever afgewogen tegen het individuele belang van de werknemer.
Verplicht om transitieplan
Werkgevers zijn verplicht een transitieplan op te (laten) stellen als zij op 31 december 2022 een pensioenovereenkomst met hun werknemers hebben, en zij geen gebruik maken van het overgangsrecht voor het blijven hanteren van een progressieve premie voor bestaande pensioendeelnemers. In het transitieplan moet onder meer duidelijk worden gemotiveerd waarom en hoe de transitie leidt tot een evenwichtige overstap, inclusief alle voor- en nadelen van de gemaakte keuzes. Als de ondernemer bij een bedrijfstakpensioenfonds is aangesloten, dan moeten de sociale partners en het pensioenfonds het transitieplan opstellen. Bij een beroepspensioenfonds is dit de beroepspensioenvereniging. In alle gevallen moet dus duidelijk zijn hoe wordt toegewerkt naar de leeftijdsonafhankelijke premieregeling.
- Zelf het wetsvoorstel wijziging Wet toekomst pensioenen lezen? Klik hier
- Als OR aan de slag met de pensioenregelingen van de onderneming? Stuur een e-mail