Psychische klachten veroorzaken de meeste arbeidsongeschiktheidsuitkeringen

In veertig procent van de gevallen zijn psychische klachten meest voorkomende reden om een arbeidsongeschiktheidsuitkering toe te kennen, zo meldt het CBS. En dat verschilt maar weinig van de cijfers van tien jaar eerder.

Uit recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat zo’n 42% van de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen in 2020 te maken heeft met psychische klachten. In 2020 kregen 345.800 werknemers een arbeidsongeschiktheidsuitkering toegekend op grond van psychische klachten, in 2011 waren dat er maar iets meer: 348.100 werknemers. Ook in de andere hoofdcategorieën voor toekenning van een uitkering wegens arbeidsongeschiktheid veranderde weinig. Op de tweede plaats staan ziekten van het bot- en spierstelsel (154.000 gevallen), gevolgd door ziekten van het zenuwstelsel en oog- en oorziekten met 84.000 gevallen als reden voor het aanvragen van een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Psychische aandoeningen, waaronder burn-out en depressie, zijn daarmee wel al jaren de hoofdreden om een arbeidsongeschiktheidsuitkering toe te kennen.

Toename van het aantal vrouwen met psychische klachten

Er is sinds 2015 wel een toename te zien van het aantal vrouwen dat vanwege psychische klachten een arbeidsongeschiktheidsuitkering krijgt toegewezen. Dat komt deels doordat de arbeidsparticipatie van vrouwen de laatste jaren is toegenomen. Ook is het risico op arbeidsongeschiktheid voor vrouwen groter dan voor mannen, zo blijkt uit onderzoek van UWV. Vrouwen werken relatief vaak in de zorg en dat is een sector met meerdere arbeidsrisico’s, waaronder hoge werkdruk en andere vormen van psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Ook werken vrouwen relatief vaak in lager betaalde banen, wat ook een risico vormt voor langdurig ziekteverzuim.

Belangrijke taak voor de OR

Natuurlijk kunnen medewerkers burn-out raken door een combinatie van werk en privé, maar dat ontslaat de werkgever niet van de plicht om ook preventieve maatregelen te nemen om uitval door psychische klachten te voorkomen. De OR kan de psychosociale arbeidsbelasting (PSA) op de agenda zetten. Wat is er aan cijfers bij de werkgever bekend over de oorzaken van arbeidsongeschiktheid, en welke maatregelen zijn er nog meer mogelijk om uitval door PSA te voorkomen. Het Medewerkersonderzoek (MO) is een geschikt instrument om de PSA te meten. De OR heeft instemmingsrecht op een dergelijk onderzoek, en daardoor kan de OR veel invloed uitoefenen op het het stellen van de juiste vragen.


  • Meer lezen over de arbeidsongeschiktheid door psychische klachten? Klik hier
  • Als OR aan de slag met PSA? Stuur een e-mail