Handreiking ‘Meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer’

Mariëtte Hamer is sinds 2022 aangesteld als onafhankelijk regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. In mei 2023 publiceert ze de ‘Handreiking Meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer’. Het doel is een betere opvolging van meldingen op dat gebied. Voor elke ondernemingsraad is de handreiking daarom verplichte kost.

Preventie komt eerst

Natuurlijk moet voorkomen worden dat er sprake is van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Daarvoor zal alle aandacht moeten zijn, want als dergelijk gedrag niet (meer) voorkomt in de organisatie, dan zijn er geen meldingen die om opvolging vragen. Centrale vraag voor de OR: doen we als organisatie genoeg aan preventie van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld? En als dat niet het geval is: wat moet er dan anders of beter?

Voorbereid zijn op een melding

De handreiking besteed aandacht aan fase 0: dat wat gedaan moet worden om voorbereid te zijn op een melding over seksueel grensoverschrijdend gedrag of seksueel geweld. Daarbij horen een gedragscode en een vertrouwenspersoon. Die vertrouwenspersonen hebben onder meer deze taken:

  • Het verzorgen van eerste opvang van medewerkers en melders die seksueel grensoverschrijdend gedrag hebben meegemaakt en die hulp en advies nodig hebben:
  • Het bieden van informatie over relevante regelingen, gedragscodes, formele en informele oplossingsmogelijkheden:
  • Het desgewenst begeleiden van medewerkers indien die een zaak aan de orde willen stellen binnen organisaties;
  • Het doorverwijzen naar andere hulpverlenende instanties, bijvoorbeeld het Centrum Seksueel Geweld, een psycholoog of huisarts;
  • Het geven van voorlichting over de taken, werkwijze en bereikbaarheid van de vertrouwenspersoon;
  • Het adviseren en ondersteunen van leidinggevenden en management bij het voorkomen van seksueel grensoverschrijdend gedrag;
  • Bijhouden van aantal en aard van de meldingen;
  • Het signaleren van onveilige situaties binnen een organisatie en daarover geanonimiseerd rapporteren naar de organisatie als managementinformatie (in afschrift naar de OR).

Onderzoek naar wat er gebeurd is

Het is van cruciaal belang dat er na een melding onderzoek wordt opgestart. Dat kan intern, maar ook extern worden uitgevoerd. De handreiking maakt onderscheid in het type onderzoek: waarheidsvinding rond een melding centraal staat, een cultuuronderzoek naar de cultuur van een organisatie of afdeling, en een structuuronderzoek naar hoe de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag binnen een organisatie is geregeld.

Oplossen van de problemen

Met alleen een melding of onderzoek naar wat er is voorgevallen is het probleem niet opgelost. In de handreiking worden vijf mogelijk interventies besproken zoals een informeel, correctief of groepsgesprek, bemiddeling of mediation. Doel van de in te zetten methode is op een

passende en menselijke manier tot een oplossing te komen.

Rol ondernemingsraad

De ondernemingsraad heeft instemmingsrecht op de klachtenregeling. Als de bestaande klachtenregeling gewijzigd wordt, dan kan dat alleen als de OR daarmee heeft ingestemd. Voor de OR is het zaak om de handreiking met elkaar te bespreken en vast te stellen op welke onderdelen verbetering nodig is. Zet die vervolgens op de overlegagenda en doe voorstellen – in lijn met de handreiking – tot verbetering.


  • Zelf de Handreiking Meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer lezen? Klik hier
  • Als OR aan de slag met seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer? Stuur een e-mail