Situatieve arbeidsongeschiktheid

Zo’n 70.000 tot 100.000 ziekmeldingen per jaar zijn het gevolg van zogenoemde situatieve arbeidsongeschiktheid. De medewerkers melden zich ziek door een onderliggend arbeidsconflict met leidinggevende, collega’s of de organisatie. Ook deze medewerkers komen op enig moment bij de bedrijfsarts terecht. De vernieuwde STECR richtlijn Arbeidsconflicten (versie 7) gaat over het inzetten van arbeidsmediation in zo’n geval. Wat kan de OR hierin betekenen?

STECR richtlijn Arbeidsconflicten

De Stichting Expertisecentrum Participatie (STECR) is het expertisecentrum voor het gehele domein van ‘werk, zorg, en inkomen’ met daarbij ‘(arbeids)participatie’ als centraal thema. STECR publiceert verschillende werkwijzers op het gebied van werkstress, lage rugklachten, burn-out en verslavingen. De werkwijzer Arbeidsconflicten geeft aan hoe bedrijfsartsen kunnen adviseren bij een werknemer die zich ziek heeft gemeld vanwege een (mogelijk) arbeidsconflict. De werkwijzer is weliswaar gericht op de bedrijfsartsen, maar ook voor de OR of zijn commissie sociaal beleid is dit lezenswaardige kost, ook de rol van de OR komt in de werkwijzer aan de orde.

Zinvolle arbeidsmediation

In de STECR werkwijze Arbeidsconflicten zeven situaties besproken waarin  arbeidsmediation zinvol is. Het gaat om de volgende gevallen:

  • Het conflict is ontstaan door pesten of (seksuele) intimidatie;
  • Een conflict speelt al enige tijd en pogingen om het zelf op te lossen zijn mislukt;
  • Het lukt partijen niet met hulp van derden om er zelf uit te komen;
  • Er zijn derden, bijvoorbeeld collega’s en/of juristen, bij het conflict betrokken;
  • Door het conflict zal de duur van de arbeidsongeschiktheid toenemen;
  • Het conflict is geëscaleerd of escalatie dreigt;
  • Partijen willen overleg over een beëindiging van de arbeidsovereenkomst;
  • Er is nog geen geëscaleerd conflict maar een ongewenste arbeidssituatie (pre-mediaton/preventief inzetten mediation).

Wat kan de OR doen?

De ondernemingsraad is geen individuele belangenbehartiger, dus als er sprake is van een potentieel arbeidsconflict, dan is daarvoor geen directe taak voor de OR weggelegd. De raad kan wel medewerkers verwijzen naar de vertrouwenspersoon en de mogelijkheid om een klacht in te dienen die door de klachtencommissie kan worden behandeld. Maar… dan moet er wel een vertrouwenspersoon zijn en de klachtenprocedure en bezetting van de klachtencommissie moeten wel op orde zijn. De ondernemingsraad heeft instemmingsrecht op een klachtenprocedure, op die manier heeft de raad invloed op wat daarover afgesproken wordt. Neem zo nodig het initiatief om het op de overlegagenda te zetten.
Spreek minimaal 1x per jaar met de bedrijfsarts, o.a. over het arbeidsgerelateerd verzuim, want daar valt de situationeel verzuim ook onder. Bespreek in welke mate dit voorkomt en bespreek ook welke adviezen de OR van de bedrijfsarts kan krijgen om dergelijk verzuim te voorkomen. Overleg vervolgens met de bestuurder over deze aanbevelingen en bespreek welke maatregelen getroffen moeten worden om situationeel verzuim te verminderen.


  • Meer informatie over de STECR Werkwijzer Arbeidsconflicten? Klik hier
  • Als OR aan de slag met situationeel verzuim in de onderneming? Stuur een e-mail