Betere afspraken over rouwverlof op komst
Er wordt gewerkt aan een specifieke wettelijke regeling voor rouwverlof. Die moet uitgebreider zijn dan het huidige calamiteitenverlof. In opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) is een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden om over het rouwverlof betere afspraken te maken. Minister Van Gennip een voorstel naar de Kamer als dat voorstel klaar is.
Niets geregeld
In Nederland is er wettelijk niets geregeld op het gebied van rouwverlof. De Wet arbeid en zorg biedt weliswaar calamiteitenverlof bij het overlijden en de uitvaart van een partner of een van de bloed- en aanverwanten in de rechte lijn (kinderen, kleinkinderen, achterkleinkinderen, ouders, grootouders en overgrootouders) en in de tweede graad van de zijlijn (broers, zussen, halfbroers en halfzussen). Niet voor anderen. Veel cao’s bepalen dat na overlijden van een familielid uit de 1e graad er vijf verlofdagen opgenomen kunnen worden en daarna een medewerker weer aan het werk zou moeten. Nog geen 20% van de cao’s in Nederland een regeling kent voor rouwverlof die ruimer is dan de periode tussen het overlijden en de uitvaart
Rekening houden met rouw
Als een medewerker zijn partner of kind heeft verloren is het niet mogelijk om na vijf werkdagen het werk te hervatten. Er is veel verdriet, mensen zijn in rouw en labiel. De praktijk is dat ze zich ziek melden; feitelijk ongeschikt voor de arbeid. Daarmee wordt ook het Poortwachtertraject in gang gezet. Soms geven werkgevers bijzonder verlof aan werknemers: ‘neem je tijd, we zien je wel weer verschijnen als je zover bent en laten we contact houden’. In dat geval wordt het salaris door de werkgever doorbetaald en wordt een werknemer niet omwille van zijn rouw ziekgemeld.
Nederlandse werkgevers blijken begrip te hebben voor de noodzaak voor rust en ruimte na een ingrijpend verlies. 80% van de werkgevers biedt begrip, flexibele werktijden en professionele ondersteuning. Ruim 40% procent biedt een tijdelijke aanpassing van het takenpakket. Het is vaak maatwerk, want rouwverwerking verschilt per persoon en is afhankelijk van veel factoren.
Rouwverlofregeling
De onderzoekers van onderzoeksbureau Panteia bevelen een ruimere wettelijke rouwverlofregeling voor elke werknemer aan. Ook rouwdeskundigen geven aan dat dit belangrijk is. Een ruimer rouwverlof geeft het signaal dat er ruimte is voor rouw zonder dat dit ten koste gaat van salaris of opgebouwde verlofdagen. Een wettelijk rouwverlof voorkomt bovendien dat afwezigheid aangemerkt wordt als ziekteverzuim, terwijl dat buiten de verzuimverzekering valt en leidt tot mogelijke problemen met re-integratie. De onderzoekers doen geen voorstel over hoe zo’n regeling eruit zou moeten zien. Daar mag het kabinet een voorstel voor doen.
Rouw in het buitenland
Panteia keek ook naar rouwverlof in o.a. België, Frankrijk en Denemarken. De verschillen in de regelingen zijn groot. In België is onlangs een door de werkgever betaald rouwverlof ingevoerd van maximaal 10 dagen bij het overlijden van partner, kind, stiefkind of pleegkind. Zeven dagen daarvan zijn flexibel op te nemen binnen het jaar van overlijden. In Frankrijk betaalt de werkgever 11 dagen rouwverlof voor de biologische- of pleegouders bij het overlijden van een minderjarig kind; voor overige directe familieleden is dit 3 dagen. In Denemarken geldt zelfs een rouwverlof van 26 weken.
OR aan zet
Het rouwverlof is nog niet wettelijk geregeld en het is de vraag of die regeling er komt. Het zou ook zo maar kunnen zijn dat het kabinet een duidelijke aanbeveling doet aan werkgeverskoepels en bonden om in het arbeidsvoorwaardenoverleg het rouwverlof te regelen. Een rouwverlofregeling is feitelijk een combinatie van een verlof- en re-integratieregeling. Daarmee is de instemming van de OR nodig om zo’n rouwverlofregeling in te voeren. De OR hoeft er niet mee te wachten om het op de overlegagenda met de bestuurder te zetten.
- Zelf het rapport van Panteia over het rouwverlof downloaden? Klik hier
- Als OR aan de slag met een rouwverlofregeling in de onderneming? Stuur een e-mail