Meer zeggenschap over werkplek door werknemers

Nu het thuiswerkadvies is vervallen wil zo’n 92 procent van de werknemers meer zeggenschap over hun werkplek. Dat blijkt uit onderzoek door vakbond FNV onder zijn leden. De OR zou wat met dat gegeven kunnen doen!

Autonomie behouden

Veel werknemers hebben de afgelopen twee jaar ervaring opgedaan met het plaats- en tijdsonafhankelijk werken en hebben balans gevonden in werk- en privétijd. De autonomie die ze daarbij ervaren willen ze graag behouden. De vakbond ziet verschillende mogelijkheden om dat te regelen:

  • cao-afspraken over thuiswerken
  • wettelijk recht op thuiswerken
  • verklaring van werkgevers waarom een werknemer niet kan thuiswerken

Daarnaast is er al een mogelijkheid om gebruik te maken van de Wet flexibel werken (Wfw) waardoor een werknemer aan zijn werkgever kan vragen om de overeengekomen arbeidsduur, arbeidsplaats of werktijd aan te passen. De werkgever kan het verzoek eenvoudig afwijzen, mits bij de beantwoording de regels worden nageleefd. Het antwoord van de werkgever moet schriftelijk en gemotiveerd, en daarmee is het wel zo’n beetje gezegd. Daarnaast is de Wfw alleen van toepassing voor werkgevers die meer dan 10 personeelsleden in dienst hebben, dus ook voor de kleine werkgevers moet er eigenlijk nog iets geregeld worden.

Thuiswerken heeft zo zijn voordelen

Uit het onderzoek van de vakbond blijkt dat driekwart van de deelnemers aan het onderzoek het liefst thuis werkt. De meesten willen hybride werken, ruim 14 procent zegt alleen nog maar vanuit huis te willen werken, 5 procent wil alleen op kantoor aan de slag.

De vakbond ziet voordelen voor werknemer én werkgever door het thuiswerken:

  • Thuiswerkers zijn flexibeler, omdat zij minder rekening hoeven te houden met de vaste werktijden binnen de onderneming. Daardoor is werk en privé beter op elkaar af te stemmen. De werktijd wordt daardoor efficiënter en effectiever. Er zal ook minder behoefte zijn aan bijzonder verlof en waarschijnlijk ook minder ziekteverzuim.
  • Thuiswerkers kunnen zelf hun eigen tijd indelen en werken op de momenten waarom ze het meest productief zijn.
  • De thuiswerker heeft geen of – bij deeltijdthuiswerk – minder reistijd (files) en reiskosten. Dit levert voor zowel de werkgever als de werknemer een besparing op. Daarnaast kan de werkgever besparen op kantoorruimte en kantoorvoorzieningen. Uiteraard staan daar kosten tegenover die hij moet maken om het thuiswerken mogelijk maken, zoals de inrichting van de thuiswerkplek en het beschikbaar stellen van een computer (laptop), scherm, muis, toetsenbord en communicatiemiddelen. Dat kan fiscaal gunstig geregeld worden mits de gebruikelijkheidstoets slaagt.
  • Functiebeperkingen kunnen voor (gedeeltelijk) arbeidsongeschikten door het thuiswerken worden opgeheven. Het vervoer is bijvoorbeeld geen probleem meer.

Wetsvoorstel Wet werken waar je wilt

Het wetsvoorstel Wet werken waar je wilt beoogt de Wet flexibel werken te wijzigen. In dat geval kan  een verzoek van de werknemer tot aanpassing van de werkplek alleen nog maar door de werkgever kan worden afgewezen als sprake is van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen. Hierdoor wordt het recht van de werknemer om de werkplek en arbeidstijden te kiezen verstevigd.

Met de recente ervaringen met het thuiswerken (zowel vanuit het perspectief van de werknemer als vanuit de werkgever) is het zoeken naar een nieuw evenwicht in de manier waarop er in organisaties gewerkt wordt. Met het wetsvoorstel wordt niet alleen het recht op aanpassing van arbeidstijden of arbeidsuren óók het recht op afspraken over de arbeidsplaats geregeld.

In week 10 van 2022 wordt het wetsvoorstel in plenair debat in de Tweede Kamer besproken.

De rol van de OR

De ondernemingsraad heeft instemmingsrecht op arbeidstijdregelingen en heeft dat ook op de RI&E die ook voor het thuiswerk van toepassing is. De ondernemingsraad kan alvast aan de slag om zelf na te denken hoe er binnen de onderneming hybride gewerkt kan worden. Denk aan voorwaarden als een thuiswerkregeling, de aanpassing RI&E die daarvoor nodig is, de reiskostenregeling en de thuiswerkvergoeding. Al die regelingen zijn nodig om hybride te kunnen werken. Het is in ieders belang om een goede regeling af te spreken. De werkgever kan hierin zijn goed werkgeverschap tonen en tevreden medewerkers blijven hun werk doen en vertrekken niet naar organisaties waar ze het wat arbeidstijden en arbeidsplek beter krijgen.


  • Zelf het ‘Wetsvoorstel Wet werken waar je wilt’ lezen? Klik hier
  • Als OR aan de slag met een thuiswerkregeling? Stuur een e-mail