Handleiding voor een arbocatalogus

7 juli 2021

In een arbocatalogus staan de meest voorkomende problemen in bedrijf of sector én de oplossingen die daarvoor beschikbaar zijn. Bij het grotendeels afschaffen van de Arbobeleidsregels zijn vanaf 2007 voor tal van branches arbocatalogi door werkgevers, vakbonden en overheid ontwikkelt. Op het Arboplatform van de SER is een handreiking gepubliceerd die bij het opstellen van een arbocatalogus gebruikt kan worden. Zelf een arbocatalogus maken door de OR is niet aan de orde, maar de handreiking biedt wel mogelijkheden om als OR de arbeidsomstandigheden te verbeteren.

Arbocatalogi

Op dit moment bestaan 149 catalogi, in uiteenlopende sectoren als de  betonindustrie, huisartsen, kinderopvang, installatiebranche, fruitteelt, technische groothandel en het beroepsonderwijs. Veelal zijn de catalogi digitaal beschikbaar. Bij inspecties door SZW worden de catalogi gebruikt om te toetsen of er volgens de regels wordt gewerkt.
Een arbocatalogus wordt overeengekomen door werkgeversorganisaties en vakbonden in de branche of sector. Dan pas kan hij de status van arbocatalogus krijgen, en is het mogelijk deze in te dienen voor de toets bij Inspectie SZW. Naast specifieke risico’s als het werken met asbest of in lawaai is ook de psychosociale arbeidsbelasting (PSA) onderdeel van de arbocatalogus. Het gaat daarbij om zaken als werkdruk, werkstress, agressie of discriminatie op welke grond dan ook.
De handreiking voor het maken van een arbocatalogus moet werkgevers en vakbonden eenvoudiger maken om een arbocatalogus vast te stellen.

Wat kan de OR ermee?

Veel OR-leden hebben geen idee dat er voor hun branche een arbocatalogus is vastgesteld en wat daarin is vastgelegd. In 2007 zijn er veel arbocatalogi ontwikkelt, maar die moeten wel onderhouden worden. De arbeidsprocessen veranderen door de toegenomen automatisering en digitalisering. Het zijn werkgever, bonden en overheid die dat onderhoud moeten doen, maar de OR kan de bonden wel stimuleren die onderhoudstaak uit te voeren. En ontbreekt de arbocatalogus, dan kan de werkgever en de bonden door de OR gestimuleerd worden om aan de slag te gaan met het maken van een arbocatalogus voor de branche. Een arbocatalogus is wettelijk niet verplicht, maar is zeker aan te bevelen.

Bestudeer de eigen arbocatalogus

Omdat de Inspectie SZW de arbocatalogus als referentie gebruikt bij haar inspecties is het voor de OR zaak dat de onderneming die catalogus naar behoren uitvoert. Zoek de arbocatalogus op en bespreek of de onderneming die daadwerkelijk in praktijk brengt. De informatie uit de risico-inventarisatie en -evaluatie kan daarbij behulpzaam zijn, want daar is terug te vinden wat nog niet op orde is.
De ondernemingsraad heeft de wettelijke taak om de naleving van de regels en afspraken op het gebied van de arbeidsomstandigheden te bevorderen. Vanuit die taak heeft de OR het volste recht om met zich met de naleving van de arbocatalogus te bemoeien.
Een paar voorbeelden van digitale arbocatalogi:

  • Zelf de arbocatalogus voor de eigen branche vinden? Klik hier voor het overzicht.
  • Zelf de handleiding voor het maken van een arbocatalogus lezen? Klik hier
  • Als OR aan de slag met de arbocatalogus en het arbobeleid in de onderneming? Stuur een e-mail