Hebben we instemmingsrecht op ons personeelshandboek?
In bijna alle bedrijven en organisaties is er een personeelshandboek. Daarin staan allerlei personele regelingen, zoals de regels voor het opnemen van vakantie, hoe een ziekmelding gedaan moet worden of hoe de gewerkte uren verantwoord moeten worden. Voor de overheid is het personeelshandboek na 1-1-2020 een belangrijk document geworden, omdat na de invoering van de Wet Normalisering Rechtspositie Ambtenaren (WNRA) veel personele regelingen in het personeelshandboek zijn of nog worden opgenomen. Maar… heeft de OR instemmingsrecht op dat personeelshandboek?
Limitatieve opsomming
Het instemmingsrecht van de ondernemingsraad is vastgelegd in artikel 27 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR). Alleen de regelingen die in het 1e en 7e lid van dit artikel zijn opgesomd zijn bij instellen, wijzigen of intrekken instemmingsplichtig. En het instemmingsrecht van de OR vervalt als in de cao de onderwerpen al inhoudelijk geregeld zijn, maar als er sprake is van een arbeidsvoorwaardenregeling die door werkgever en OR is afgesproken, dan vervalt dat instemmingsrecht niet.
Met dit uitgangspunt valt dan ook een antwoord te geven op de vraag of de raad op het instellen, intrekken of wijzigen van het personeelshandboek instemmingsrecht heeft. Er is dus geen sprake van een instemmingsrecht op het gehele personeelshandboek, maar wel op daarin opgenomen regelingen die in artikel 27 terug te vinden zijn en die niet inhoudelijk in de cao geregeld zijn. In sommige vallen kan de cao extra bevoegdheden aan de OR toekennen; in dat geval heeft de OR natuurlijk het recht van deze extra mogelijkheid gebruik te maken.
Getouwtrek voorkomen
Meningsverschillen tussen bestuurder en ondernemingsraad over het wel of niet instemmingsplichtig zijn van regelingen in het personeelshandboek zijn eenvoudig te voorkomen. Dat kan bijvoorbeeld door in het personeelshandboek per regeling de opmerking ‘voor het wijzigen van deze regeling is de instemming van de ondernemingsraad nodig’ op te nemen. Maar de ondernemingsraad kan ook in de vorm van een ondernemingsovereenkomst (artikel 32 van de WOR) met de bestuurder afspreken dat álle regelingen in het handboek onder het instemmingsrecht van de OR vallen.
Het handboek en de arbeidsovereenkomst
In veruit de meeste arbeidsovereenkomsten is een eenzijdig wijzigingsbeding opgenomen en vormt het personeelshandboek een onderdeel van de overeenkomst. In zwaarwegende gevallen kan de werkgever eenzijdig de voorwaarden voor de arbeidsovereenkomst wijzigen. Maar als dat voorwaarden zijn die onder het instemmingsrecht van de OR vallen, dan moet eerst die instemming verkregen zijn voordat de wijziging kan worden doorgevoerd.
- Als OR aan de slag met het personeelshandboek en personele regelingen? Stuur een mail