Minder arbeidsdiscriminatie bij sollicitaties is hard nodig

Het kabinet heeft extra maatregelen aangekondigd om arbeidsdiscriminatie bij werving en selectie tegen te gaan. Bij arbeidsdiscriminatie is sprake van ongeoorloofd onderscheid tussen werknemers. Het gaat dan bijvoorbeeld om onderscheid op grond van afkomst, geslacht, seksuele geaardheid, leeftijd, handicap, arbeidsrelatie (fulltime of parttime), godsdienst of levensbeschouwing.
Inspectie SZW houdt toezicht op naleving en kan boetes opleggen als er sprake is van arbeidsdiscriminatie, en dat is óók een taak voor elke ondernemingsraad.

Genoeg redenen voor extra maatregelen

De redactie van tv-programma Radar onderzocht in 2018 78 willekeurig gekozen uitzendbureaus in de provinciehoofdsteden van Nederland. Het blijkt dat 47% van de gebelde bureaus ingaat op de vraag van organisaties om Marokkanen, Turken en Surinamers uit te sluiten van de selectie van kandidaten, ‘omdat ze daar slechte ervaringen mee hadden’. Daarmee overtreden deze uitzendbureaus de Algemene Wet Gelijke Behandeling. Drie procent van de benaderde uitzendbureaus sprak zich niet uit en legde 14 procent de verantwoordelijkheid bij de opdrachtgever door aan te geven dat hij zelf een keuze moeten maken uit de voorgedragen kandidaten. Slechts 36% zei duidelijk ‘nee’.
De ondernemingsraad kan navraag doen bij HRM/P&O of dergelijke verzoeken door de werkgever aan de uitzendbureaus worden gedaan. Natuurlijk horen uitzendbureaus duidelijk ‘nee’ te zeggen op een verzoek tot discriminatie, maar het als werkgever erom verzoeken is natuurlijk even fout.

Beleid tegen arbeidsmarktdiscriminatie bij werving en selectie

Het kabinet wil werkgevers nu verplichten tot een beleid tegen arbeidsmarktdiscriminatie bij werving en selectie. Overtreding kan leiden tot een boete. De Inspectie SZW moet hierop gaan toezien en mag voortaan bestuursrechtelijk optreden als daar aanleiding voor is. Verder is de inzet van het team arbeidsmarktdiscriminatie van de Inspectie SZW verdubbeld. Ook is een onderzoeksprogramma van onder andere TNO en het ministerie van SZW gestart voor het tegengaan van arbeidsmarktdiscriminatie.
Het beleid van de werkgever om discriminatie bij werving en selectie van personeel tegen te gaan zal ook bij de ondernemingsraad aan de orde komen. Als het goed is zal dat in de vorm van een instemmingsverzoek gaan met betrekking tot een regeling op het gebied van het aanstellingsbeleid (artikel 27, 1e lid, onderdeel e).

Taak voor de OR

‘De ondernemingsraad waakt in het algemeen tegen discriminatie in de onderneming’ zo staat in artikel 28 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) te lezen. Dus check bij HR(M)/P&O hoe er met uitzendbureaus wordt omgegaan en welk beleid wordt voorgestaan.
Het is natuurlijk een goed teken als er medewerkers met een Marokkaanse, Turkse, Surinaamse, Antilliaanse of andere buitenlandse achtergrond in het bedrijf werken. Het is het zichtbare bewijs dat er bij het aannamebeleid niet gediscrimineerd wordt. Maar als medewerkers met een dergelijke afkomst niet in het bedrijf werken, dan is dat zeker een reden om onderzoek te doen naar het aannamebeleid en naar de mogelijkheid dat er daadwerkelijk gediscrimineerd wordt door de onderneming.
Het beleid tegen arbeidsdiscriminatie kan opgenomen worden in de risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E). Hierin wordt geïnventariseerd in welke situaties medewerkers te maken kunnen krijgen met discriminatie. Hier moeten maatregelen tegen genomen worden, denk aan het benoemen van een vertrouwenspersoon, voorlichten van werknemers over arbeidsdiscriminatie, mogelijkheid tot onderzoek met waarborging van de anonimiteit, het opstellen van gedragscode met sancties en een klachtenprocedure. Ook de instructie aan leidinggevenden (die natuurlijk zelf het goede voorbeeld moeten geven) om arbeidsdiscriminatie te herkennen, te voorkomen en aan te pakken hoort daarbij.

  • Meer informatie vinden over de campagne van SZW om diversiteit en inclusiviteit te bevorderen? Klik hier
  • Als OR aan de slag met arbeidsdiscriminatie? Stuur een mail