Levensloopstress als oorzaak van ziekteverzuim

Problemen in de privésfeer, zoals echtscheiding, schulden, verlies van een dierbare of de combinatie van werk en mantelzorg hebben in de afgelopen vijf jaar verzuim voor 64 procent van de werknemers veroorzaakt. Daarmee is de stress die door het leven wordt veroorzaakt een belangrijke factor in de aanpak van ziekteverzuim. De ondernemingsraad heeft door het instemmingsrecht een belangrijke rol bij het voorkomen van verzuim en de verzuimbegeleiding.

Natuurlijk is arbeidsgerelateerd verzuim voor de werkgever (en de OR) als eerste aan de beurt om aan te pakken. Dáár liggen mogelijkheden voor werkgever en werknemer om verzuimrisico’s in te perken door veiliger en gezonder te werken. De problemen die door gebeurtenissen in het leven ontstaan liggen veel meer in de privésfeer en de aanpak daarvan zal veelal aan de betrokken werknemer worden overgelaten. Toch kan er voor gezorgd worden – bijvoorbeeld door de inzet van bedrijfsmaatschappelijk werk – dat werknemers niet of minder lang verzuimen door privéproblemen.
Uit onderzoek door een arbodienstverlener blijkt dat bijna vier op de tien werknemers weleens moeite heeft zich te concentreren op het werk vanwege privéproblemen (37 procent). Van degenen die last hadden van levensloopstress gaf bijna twee derde (64 procent) aan hierom afwezig te zijn geweest van hun werk. Drie op de tien waren maximaal één week niet aan het werk één derde verzuimde langer. 16 procent was één tot vier weken afwezig, 15 procent had meer tijd nodig en kwam na één tot twaalf maanden weer terug op het werk. Bij 3 procent duurde het verzuim zelfs langer dan een jaar.

Verzuimbeleid afspreken

Door het instemmingsrecht van de ondernemingsraad op verzuim- en re-integratieregelingen is de levensloopstress voor elke OR een thema om aandacht aan te besteden. Daarbij is het voor de werkgever best lastig manoeuvreren, omdat bij een ziekmelding niet gevraagd mag worden naar wat een medewerker mankeert, maar de werkgever tegelijkertijd in veel gevallen bereid is om medewerkers te ondersteunen bij de aanpak van privéproblemen en er medewerkers zijn die deze steun hard nodig hebben en graag willen.
Een goed toegankelijk bedrijfsmaatschappelijk werk kan er voor zorgen dat werknemers vroegtijdig hulp bij de aanpak van hun privéproblemen kunnen vragen. Het voorkomen van uitval door die problemen heeft natuurlijk de voorkeur boven het pas in actie komen als er al uitval is. Ook de bedrijfsarts kan tijdig medewerkers naar het bedrijfsmaatschappelijk werk verwijzen, als daar noodzaak toe is.
Met de cijfers uit het onderzoek in de hand kan de OR bij de bestuurder een initiatiefvoorstel indienen om een regeling voor bedrijfsmaatschappelijk werk in te voeren als die er nog niet is. Bestaat er al wel zo’n regeling? Evalueer dan met de bestuurder de dienstverlening. Wordt die wel optimaal ingezet door onderneming en bedrijfsarts? Een grondige evaluatie zou wel eens de start kunnen betekenen van dalend ziekteverzuim. De invoering of wijziging van een regeling voor het bedrijfsmaatschappelijk werk is instemmingsplichtig (WOR, artikel 27, 1e lid, onderdeel h).

• Meer lezen over het onderzoek naar levensloopstress? Klik hier
• Als OR aan de slag met verzuimbeleid en bedrijfsmaatschappelijk werk? Stuur een mail