Transitievergoeding gaat veranderen

Met de beoogde invoering van de WAB op 1-1-2020 gaat de berekening en hoogte van de transitievergoeding bij ontslag veranderen. In veel gevallen wordt die vergoeding ook gebruikt bij een afspreken van een vaststellingsovereenkomst en maakt het soms nogal wat uit of die overeenkomst nog in 2019 of in 2020 wordt afgesloten.

Na 1-1-2020 krijgen werknemers vanaf de eerste dag recht op een transitievergoeding in plaats van een referte periode van twee jaar zoals die nu van toepassing is. Daarmee wordt het niet langer mogelijk om vooral tijdelijk personeel na 23 maanden te laten vertrekken zonder transitievergoeding. Onder de WAB wordt die transitievergoeding feitelijk per maand van de diensttijd berekend. De hoogte van de vergoeding berekend per dag dat het dienstverband heeft geduurd en zonder afronding op volledig gewerkte halve jaren. Er moet ook een transitievergoeding uitgekeerd worden bij opzegging tijdens de proeftijd.
Vooral voor de oudere werknemer van 50 jaar of ouder met lange dienstverbanden gaat de wijziging van de berekeningen gevolgen hebben. Nu krijgen werknemers van 50 jaar of ouder bij een langer dienstverband dan 10 jaar een vergoeding van een half maandsalaris per dienstjaar. Die regel komt in zijn geheel te vervallen en heeft elke werknemer recht op een derde maandsalaris per gewerkt dienstjaar. Daarmee maakt het voor een werkgever niet uit of hij jong of oud personeel ontslaat. In alle gevallen wordt uitgegaan van een derde maandsalaris per gewerkt dienstjaar en is het vooral het aantal dienstjaren dat de hoogte van de vergoeding bepaald.

Bij ontslag in 2019(1)
Berekening voor oudere werknemer (59 jaar): precies 20 jaar in dienst met een bruto salaris van € 3000 per maand:

• Totaal: 40 volledig(e) blok(ken) van een half jaar.
• 20 volledige blokken die elk 1/6 maandsalaris waard zijn : (20 x 1/6 x 3000.00 bruto) = € 10.000 bruto
• 1 volledige blokken die elk 1/4 maandsalaris waard zijn: (1 x 1/4 x 3000.00 bruto) = € 750 bruto
• 19 volledige blokken die elk 1/2 maandsalaris waard zijn (19 x 1/2 x 3000.00 bruto) = € 28.500 bruto
• Totaal: € 39.250 bruto

Bij ontslag in 2020
Onder de WAB wordt de berekening als volgt:

• Totaal: 40 volledig(e) blok(ken) van een half jaar.
• 40 volledige blokken die elk 1/6 maandsalaris waard zijn : (40 x 1/6 x 3000.00 bruto) = totaal € 20.000 bruto
• De transitievergoeding gaat na 1-1-2020 bijna de helft voor deze werknemer met € 19.250 omlaag. Dat heeft onder meer te maken met het vervallen van de berekeningsregels voor werknemers van 50 jaar en ouder in combinatie met een lang dienstverband.

Ter vergelijk de kantonrechtersformule:
Als deze werknemer met een vergoeding op basis van de kantonrechtersformule de organisatie zal verlaten:
A: Gewogen dienstjaren: 30
B: Bruto maandinkomen: € 3.000
C: Correctiefactor 1: A x B x C = € 90.000 bruto

Voor werknemers – vooral die van 50 jaar of ouder met lange dienstverbanden – is ontslag of vertrek met een vaststellingsovereenkomst op basis van de transitievergoedingen in 2019 lucratiever door de regels die tot 1-1-2020 daarvoor van toepassing zijn. Voor werkgevers wordt dat ontslag juist na 1-1-2020 voordeliger.

Vaststellingsovereenkomst afspreken

In maar liefst 70 procent van vrijwillig of gedwongen vertrek uit bedrijf of organisatie wordt middels een vaststellingsovereenkomst de arbeidsovereenkomst beëindigd. Elke ondernemingsraad heeft de formele en morele taak om willekeur in deze overeenkomsten te beperken. Het afspreken met de bestuurder van een standaard vaststellingsovereenkomst zou aan het voorkomen van willekeur een goede bijdrage leveren. Op die manier wordt – met name de ontslagvergoeding – op een eenduidige manier vastgesteld in plaats van het met wisselende uitkomsten onderhandelen over de hoogte ervan.
Het wordt belangrijk om in de standaard vaststellingsovereenkomst af te spreken welke berekening van de transitievergoeding (als die voor het berekenen van een ontslagvergoeding) wordt gebruikt, die van 2019 of die van 2020.
Zo’n standaard vaststellingsovereenkomst valt onder het instemmingsrecht van de ondernemingsraad (artikel 27, 1e lid, onderdeel e, ontslagbeleid); op deze manier is invloed van de ondernemingsraad wettelijk geregeld.

• Als OR aan de slag met de transitievergoedingen en de vaststellingsovereenkomst? Stuur een mail

(1) N.B. de berekeningen van de transitievergoedingen gelden voor een werkgever met meer dan 25 werknemers.