Wetsvoorstel Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB)
De critici van de in 2015 ingevoerde Wet Werk en Zekerheid (WWZ) zullen zeker beweren dat ze al die tijd gelijk hebben gehad. Het wetsvoorstel ‘Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB)’ van minister Wouter Koolmees beoogt onvolkomenheden uit de WWZ te repareren en andere wijzigingen door te voeren. Wat zijn de belangrijkste punten uit dit voorstel?
- Er komt een nieuwe ontslaggrond. Traditioneel zijn de huidige acht ontslaggronden in de jurisprudentie voorzien van een letter:
- A: Verval arbeidsplaatsen – bedrijfseconomisch;
- B: Langdurig arbeidsongeschikt (>24 maanden);
- C: Frequent verzuim met onaanvaardbare gevolgen;
- D: Disfunctioneren;
- E: Verwijtbaar handelen of nalaten werknemer;
- F: Weigeren werk wegens gewetensbezwaar en aanpassing niet mogelijk;
- G: Verstoorde arbeidsrelatie;
- H: Andere omstandigheden dan A tot en met G, die zodanig zijn dat voortzetting niet kan worden gevergd.
- De negende ontslaggrond wordt de cumulatiegrond. Daarmee ontstaat er voor de kantonrechter de mogelijkheid om ontslaggronden te combineren. Door de combinatie van ontslaggronden is ontslag dan eerder aan de orde. Daar staat tegenover dat de werknemer een halve transitievergoeding extra kan krijgen als van de cumulatiegrond gebruik wordt gemaakt;
- Werknemers krijgen vanaf de eerste dag recht op een transitievergoeding (ontslagvergoeding), ook tijdens de proeftijd. De opbouw van de transitievergoeding start dan al vanaf de aanvang van de arbeidsovereenkomst;
- De opbouw van de transitievergoeding wordt verlaagd bij dienstverbanden die langer dan 10 jaar geduurd hebben. Over de gehele duur van het dienstverband wordt een transitievergoeding betaald van 1/3 maandsalaris per dienstjaar. Nu is dat nog een 1/3 maandsalaris voor de eerste 10 jaar, daarna een ½ maandsalaris per gewerkt dienstjaar.
- Er komt een regeling voor kleine werkgevers om de transitievergoeding te compenseren als ze hun bedrijf moeten beëindigen wegens pensionering of ziekte. Dit wordt nog verder uitgewerkt in aanvullende regelgeving.
- Er is verlenging van de proeftijd mogelijk voor vaste contracten van 2 maanden naar 5 maanden. In dat geval moet het gaan om de eerste arbeidsovereenkomst die tussen werkgever en werknemer wordt afgesloten.
- De opeenvolging van tijdelijke contracten (de ketenbepaling) wordt verruimd. Nu is het mogelijk om aansluitend 3 contracten in 2 jaar te aan te gaan. Dit wordt 3 jaar, zoals dat ook het geval was voor invoering van de WWZ. Het wordt mogelijk om de pauze tussen een keten van tijdelijke contracten in de cao te verkorten. Die pauze blijft in de wet op zes maanden. Ook wordt het mogelijk om de pauze tussen een keten tijdelijke contracten per cao te verkorten van 6 naar 3 maanden als er sprake is van terugkerend tijdelijk werk dat maximaal 9 maanden per jaar kan worden gedaan. Denk daarbij aan theaterwerk, trainers van sportclubs e.d.
- Er komt een uitzondering op de ketenregeling voor invalkrachten in het primair onderwijs die invallen wegens ziekte.
- Payrollers krijgen dezelfde arbeidsvoorwaarden als de werknemers die in dienst zijn bij de opdrachtgever. Uitgezonderd daarvan is het pensioen waarvoor een eigen regeling geldt.
- Oproepkrachten moeten minstens 4 dagen van tevoren worden opgeroepen door de werkgever. Ze houden recht op loon als het werk wordt afgezegd. De termijn van 4 dagen kan bij cao worden verkort tot 1 dag.
- De ww-premie wordt voor werkgevers voordeliger als ze een werknemer een vaste baan aanbieden in plaats van een tijdelijk contract. Nu is de hoogte van de ww-premie afhankelijk van de sector waar een bedrijf actief in is.
Het voorstel staat tot 7 mei 2018 open voor consultatie via internet. Daarna volgt behandeling in Tweede en Eerste Kamer.
Inmiddels hebben bonden en werkgeversverenigingen – ieder vanuit het eigen perspectief – het nodige commentaar geleverd op de voorstellen. Voor werkgevers wordt het allemaal te duur en is het nog te weinig flexibel. Voor de bonden biedt het voorstel te weinig kansen om vast aan het werk te komen.