Bereikbaarheidsdienst is óók arbeidstijd

Het Arbeidshof in Brussel heeft om een z.g. prejudiciële beslissing gevraagd aan het Europees Hof. Het gaat om de vraag of een thuiswachtdienst waarbij een werknemer binnen 8 minuten gehoor moet geven aan oproepen van de werkgever als arbeidstijd moet worden aangemerkt. 

 

Een brandweerman heeft z.g. thuiswachtdiensten en moet zodanig bereikbaar zijn dat hij binnen 8 minuten moet kunnen uitrukken.

Al in december 2009 heeft de vrijwillige brandweerman een gerechtelijke procedure ingesteld. Hij wilde dat de stad waarvoor hij brandweerman is  veroordeeld wordt tot het betalen van een provisionele schadevergoeding van een euro wegens niet‑betaling tijdens zijn dienstjaren van de vergoeding voor zijn prestaties als brandweervrijwilliger, met name voor de door hem verrichte thuiswachtdiensten. In 2012 heeft de brandweerman gelijk gekregen, waarna de stad in hoger beroep is gegaan. De rechter heeft vervolgens aan het Europees Hof de vraag gesteld of de thuiswachtdiensten kunnen worden aangemerkt als arbeidstijd in de zin van Europese richtlijn 2003/88. 

De richtlijn bevat uitzonderingen voor brandweer-, ambulancediensten, personeel van nutsvoorzieningen als gas, water, elektriciteit of bijvoorbeeld artsen in opleiding. 

 

Als antwoord op de vragen van de Belgische rechtbank maakt het Europees Hof duidelijk dat thuiswachtdiensten aangemerkt moeten worden als arbeidstijd en daarmee onder artikel 2 van de richtlijn 2003/88 vallen. De werknemer – ook al is die thuis – staat bij zo’n thuiswachtdienst ter beschikking van de werkgever. 

In dit geval heeft de vrijwillige brandweerman van het Europees Hof gelijk gekregen: zijn thuiswachtdiensten gelden als arbeidstijd. Vervolgens zal er in België verder geprocedeerd worden over de beloning die voor deze diensten moet worden betaald. 

Wat de uitspraak van het Europees Hof voor de Nederlandse situatie gaat betekenen zal in de loop van de tijd wel duidelijk worden. Werkgevers kunnen voor grote kosten komen te staan als medewerkers voor hun consignatiediensten volledig betaald moeten worden en deze diensten als arbeidstijd gaan tellen, zodat roosters en formatie herzien moeten worden.