Ondernemingsraad blijkt minder representatief

Onderzoek door uitgeverij Performa onder zo’n 850 ondernemingsraden laat zien dat het aantal OR-leden met allochtone afkomst de afgelopen twee jaar is afgenomen, terwijl er wel een lichte stijging was in het aantal allochtone kandidaten. Ook met de vertegenwoordiging van zzp’ers en vrijwilligers in de OR kan het beter. Het resulteert in ondernemingsraden die minder representatief geworden zijn voor de – al dan niet in loondienst- in de onderneming werkzame personen. 

 

Zo’n 8,6 procent van de OR-kandidaten was bij de vorige verkiezingen allochtoon, bij de volgende verkiezingen was dit gestegen tot 9,2 procent. Maar kandidaat zijn betekent nog niet dat je wordt gekozen, ondanks de stijging in kandidaten daalde de deelname van allochtonen aan de OR in de afgelopen 2 jaar van 7,2 naar 6,5 procent.

Het 4e lid van artikel 6 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) maakt het mogelijk om andere medewerkers dan die met een arbeidsovereenkomst als in de onderneming werkzame personen aan te merken. Dat zouden dus bijvoorbeeld ook zzp’ers of vrijwilligers kunnen zijn. 

In 15% van de organisaties met vrijwilligers mogen deze meestemmen bij verkiezingen (actief kiesrecht). Bij 14% van deze organisaties mogen ze zich ook kandidaat stellen (passief kiesrecht).

Bij 22% van de organisaties die zzp’ers aan het werk hebben mogen deze  gebruikmaken van actief kiesrecht. Bij 18% van de organisaties mag deze groep medewerkers zich ook kandidaat stellen.

Volgens het CBS maken vrijwilligers en zzp’ers samen meer dan 19 procent van de beroepsbevolking uit. Van een evenredige vertegenwoordiging in de ondernemingsraden voor deze twee groepen van medewerkers is dus geen sprake.

 

Om actief en passief kiesrecht voor vrijwilligers en zzp’ers mogelijk te maken is een aanpassing in het OR-reglement nodig. Van een uitbreiding kan alleen sprake zijn als OR en bestuurder het daar samen over eens worden. Als dat niet lukt kan ieder van de partijen naar de kantonrechter voor een uitspraak. Natuurlijk is vrijwillige bemiddeling door de bedrijfscommissie ook mogelijk. 

De wijzigingen in het reglement moeten voor commentaar aan de bestuurder worden voorgelegd, dus het is verstandig om een dergelijke uitbreiding van de kiesgerechtigden eerst met de bestuurder te bespreken. Denk ook aan het verkorten van de termijnen om actief en passief kiesrecht sneller mogelijk te maken. 

De SER geeft praktische tips en informatie over de vertegenwoordiging van flexwerkers in de medezeggenschap.