Zitten is het nieuwe roken
Ruim de helft van de werknemers in Nederland zit de hele dag, gemiddeld zo’n 10,1 uur per dag. Dat blijkt uit onderzoek door TNO en een vacaturesite, en… de ‘zit’duur neemt alleen nog maar toe. Tijd voor maatregelen?
Zo’n 19 procent van de zittende werknemers beweegt tijdens een werkdag helemaal nooit, ook niet in de pauze. En 34 procent komt nauwelijks van zijn plaats en maakt maar sporadisch een wandelingetje gedurende hun werkdag. Maar 14 procent doet af te toe rek- en strekoefeningen of loopt een rondje.
Al deze werknemers doen te weinig beweging op om hun gezondheid en duurzame inzetbaarheid te bevorderen. Maar 33 procent van de ondervraagden hebben een actieve baan met veel of voldoende beweging.
Zitduur neemt toe
TNO heeft 10,1 uur gemeten,. Eerder onderzoek van het RIVM kwam op 8,7 uur per dag uit. Daarmee komt Nederland de twijfelachtige eer toe koploper in Europa te zijn. Kantoorpersoneel haalt bijna 12 uur per dag, waarvan 6,3 uur op kantoor. Maar vervolgens wordt er in auto of trein opnieuw gezeten en is de bank ’s avonds een (uit)rustplaats waar opnieuw gezeten wordt.
Teveel stilzitten zorgt voor een grotere kans op vroegtijdig overlijden, vergroot de kans op hart- en bloedvaatziekten en type-2 diabetes en mogelijk ook depressie en sommige vormen van kanker. Daarmee vormt het zitten een fors arbeidsrisico.
Ook een taak voor de OR
De ondernemingsraad heeft een taak in het bevorderen van gezonde en veilige arbeidsomstandigheden. Het tegengaan van het zitten zou daar zeker een bijdrage aan leveren. Maak eens een overzichtje van de zitfuncties in de organisatie. Overleg met bestuurder en arbo-coördinator of arbodienst over de maatregelen die tijdens werktijd mogelijk zijn om het zitten zo veel als mogelijk te beperken. Dat zit soms in kleine gedragsaanpassingen zoals wat vaker het werk onderbreken voor een kort wandelingetje, of het gebruik van een kleinere koffiemok, zodat wat vaker naar de koffieautomaat gelopen moet worden. Ook het stimuleren van een actieve lunchpauze door te lunchwandelen helpt de zitters om in de gezondheidsproblemen te komen. Meer de trap, minder de lift. Of pauzesoftware op de PC om een kort wandelingetje mogelijk te maken zolang het scherm op zwart staat. En… is het zitten ook in de RI&E als risico aangemerkt? Dan zouden in het daarop gemaakte plan van aanpak (PvA) maatregelen beschreven moeten zijn om dit risico aan te pakken. De OR kan in de instemmingsprocedure voor RI&E en PvA zelf vaststellen of dit risico of maatregelen onderdeel van deze beleidsinstrumenten vormen.